Yöresel Türk lezzetleri; A'dan Z'ye Türk Mutfağı bölüm 2

Herkese merhaba, 2 gün önce sizlere zengin Türk mutfağının bazı yöresel lezzetlerini tanıtmıştım; baklava, tandırda kaz eti, Kars kaşarı,ve  Kars ketesi. Bugün de önce Kars yöremize ait bazı lezzetleri tanıtmaya devam edeceğim. Ama bu yöresel lezzetler her ne kadar Kars’ın yerli halkı tarafından bilinse de maalesef Türkiye çapında isimleri pek duyulmamış, unutulmaya yüz tutmuş ve geri planda kalmış yöresel lezzetler. Herkes bir yörenin en meşhur yemeğini yemeli fakat ismi duyulmamış ve geri planda kalmış en az meşhur yemeği kadar lezzetli unutulan bu lezzetlerinde tadına bakılmalı diye düşünüyorum. Sadece meşhur yemeğin ön plana çıkarılıp, diğer lezzetlerin geri plana atılmasını ben çok doğru bulmuyorum bu yüzden de bugünkü yazımda daha çok geri planda kalmış fakat çok ama çok lezzetli bu yöresel lezzetleri tanıtacağım.

Birazdan anıtacağım bu lezzetleri ben bu hafta hepsini kendi evimde, kendi tarifimle yaptım ve hepside bana göre süper oldu. Tadına doyum olmayan bu lezzetleri sizde tanımaya ve kendi evinizde denemeye ne dersiniz! 

O zaman ilk önce yine Karadeniz yöremize ait fakat Doğu Anadolu yöremizde de popüler olan, eskilerde şifa niyetine yapılan ve insanların gücüne güç kattığı söylenen kuymak yada diğer ismiyle mıhlama olarak bilinen peynirin eritilerek yağda kavrulması ile hazırlanan bu yöresel lezzetten başlayalım.

Karadeniz'in Kuymak yemeği

Kuymak yada mıhlama her ne kadar Karadeniz yöresine ait bir lezzet olsa da Kars'ta da oldukça popüler ve her hafta sonları sofraları süsleyen ve sofraya lezzet üstüne lezzet katan bir yemek. Ben ve annem de bugün tadını çok özlediğimiz kuymak yemeğini yapmaya karar veriyoruz. 

Kuymak yemeğinin ana malzemesi yöreden yöreye ismi değişen Kars'ta çiçal, Batı'da tel peyniri olarak adlandırılan çeçil peyniridir. Eğer sizinde evinizde çeçil peyniri varsa bu yemeği sadece 10 dakika içinde kolayca hazırlayabilirsiniz. 

Bu ön bilgileri verdikten sonra sıra geldi bu lezzetli yemeğin hazırlanması için gerekli malzemelerin listesini oluşturmaya. Not: şimdi vereceğim tarif iki kişiliktir.

Kuymak için gerekli malzemeler;

• Yarım kilo çeçil peyniri

• 1 çay bardağı un

• 2 yemek kaşığı tereyağı

• 250 mililitre sıcak su

Kuymak yemeğinin hazırlanışı;

1. Önce derin bir tavayı ocağa koyup ısınmasını bekliyoruz. Ardından 2 yemek kaşığı tereyağını tavada eritiyoruz.

2. Eriyen tereyağın içine 1 çay bardağı unumuzu ilave edip sürekli karıştırıyoruz.

3. 250 mililitre suyumuzu da yavaş yavaş tavaya ilave edip unumuzla birlikte karıştırıyoruz.

4. Çeçil peynirlerimizi de 2 dakika sonra tavaya ilave edip, peynirler eriyinceye kadar bekliyoruz. Peynirimiz eriyip sarımtırak bir hal alıncaya kadar sürekli karıştırıyoruz.

5. Kuymak kulak memesi kıvamını alınca altını kapatıp servise hazır hale getiriyoruz. Not: kuymak yemeği mutlaka sıcak yenmelidir. 

Yaz aylarının vazgeçilmezi cacık

Cacık başlığımda da belirttiğim gibi yaz aylarının vazgeçilmezleri arasında yer alan, yapımı oldukça kolay bir aperatif çeşididir. Tarifi belki de görebileceğiniz en basit tariflerden biridir. İtalya’da erasmus yaptığım bir yıl boyunca İtalyan mutfağında bu lezzete benzer hiçbir yemek görmedim. O yüzden İtalyan arkadaşlarımın bu lezzeti özellikle evlerinde hazırlamalarını ve tadına bakmalarını şiddetle tavsiye ederim. İtalyan sıcaklarına bire bir iyi geleceğini garanti ederim.

Abartısız yazın haftanın 3 günü mutlaka sofralarımız süsleyen cacık bizim ara öğünlerde favori aperatifimizdir. Hatta inanmayacaksınız ama ana malzemesi olan yoğurt diyet ve kilo vermede etkili olduğu için cacık kilo vermede diyetisyenlerce tavsiye edilmektedir. Eğer sizinde fazlalık kilolarınız var ise mutlaka hafta da 3 kez bu ara öğünü tüketmenizde fayda var. Böylece sizde fit bir görünüme sahip olabilirsiniz. 

Cacık ana malzemeleri yoğurt ve salatalığın rendelenmesi ile yapılan ve soğuk yenilmesi gereken bir ara öğündür. Yunanistan’da da cacığa benzer bir yemek vardır. Aslında Yunanistan bu lezzetin kendisine ait olduğunu iddia eder. Onlar cacığa caciki derler. Yunanlı bir erasmus arkadaşım bize cacık hazırlamış idi ve tatları neredeyse bire bir aynıydı. Yüzyıllar boyunca bu iki kadim millet bir arada yaşadığı için bu yöresel lezzetin kime ait olduğunu tespit etmek oldukça zor. Bence insanlar bu tartışmayı bir kenara bırakmalı ve bu lezzetin tadını çıkarmalı diye düşünüyorum.

Bu bilgileri verdikten sonra sıra geldi merak ile beklenen cacığın hazırlanması için gerekli malzemelere.

Cacık yapımı için gerekli malzemeler;

• İki su bardağı yoğurt 

• Bir su bardağı dolapta bekletilmiş soğuk su

• İki adet salatalık

• Bir tutam kuru nane

• Dileyenler içine çok az miktarda sarımsakta atabilirler. Fakat kokusundan ötürü ben cacıkta sarımsak kullanmıyorum. 

Hazırlanışı;

1. Hazırlanışı oldukça basittir. Önce 2 adet salatalığımızı güzelce yıkadıktan sonra kabuklarını soyun. Arzu ederseniz kabuklarını soymadan da çok lezzetli cacık hazırlayabilirsiniz. Ben cacığımda salatalıkları soyarım.

2. Ardından sarımsak eklemek isteyenler sarımsaklarını güzelce ezsinler. Bir tutam dereotumuzu da aynı şekilde bir bıçak yardımı ile çok ince olacak şekilde kesin.

3. Daha sonra derin bir kabın içine 2 su bardağı yoğurdumuzu ilave ediyoruz. Daha önceden hazırladığımız sarımsağımızı, dereotumuzu da yoğurdun içine ilave ediyoruz.

4. Daha sonra soğuk olarak beklettiğimiz 2 su bardağı suyumuzu yoğurdumuzun üzerine ilave ederek karıştırıyoruz. Dikkat etmemiz gereken cacığımızın çok fazla sulu olmaması. Bu yüzden eğer su miktarı fazla gelirse üzerine ek yoğurt ilave edebilirsiniz.

5. Son olarak hazır hale gelen cacığımızın üzerine bir tutam kuru nanemizi de ekleyerek servise hazır hale getiriyoruz. Herkese şimdiden afiyet olsun. 

Şimdi soracaksınız cacığı hangi ana öğünlerle birlikte ikram edebiliriz. Merak etmeyin cacığı hemen hemen bütün yemeklerin yanında gönül rahatlığı ile ikram edebilirsiniz. 

5 çayının vazgeçilmezi Erdi’den özel poğaça 

Türkiye’de olduğu gibi hemen hemen yurt dışında ki her ülkede de sabah 10 çayı veya ikindi vakti 5 çayı molaları vardır. Bu molalarda herkes çay veya kahvenin yanına ikram edebileceği atıştırmalık bir ara öğün arayışı içine girer. İşte birazdan tarifini vereceğim Erdi’in özel poğaçası 5 çayı için tam olarak aradığınız lezzet. Yapımı oldukça kolay ve pratik ve en önemlisi vakit almıyor. Haliyle bizlere de daha çok sohbet etme imkanı kalıyor.

Bu poğaçaya hemen hemen her yöremizde rastlayabilirsiniz. Yapımı oldukça kolay olduğu için 5 çayında çokça tercih edilen bu poğaçayı gelin hep birlikte kendi evimizde hazırlayalım. Öncelikle hamuru için gerekli malzemeleri aşağıya yazalım. Not; vereceğim tarif 3 kişiliktir.

Poğaçanın hamuru için gerekli malzemeler;

• 2 su bardağı dolusu un

• 3 çay bardağı su

• Yarım su bardağı ayçiçek yağı

• Bir çay kaşığı tuz

• 1 adet bizim yağ margarin

Poğaçanın hazırlanışı;

1. Kabımızın ortası boş olacak şekilde öncelikle 2 su bardağı dolusu unumuzu derin bir kaba aktarıyoruz.

2. Ardından boş olan yere sırasıyla yarım su bardağı ay çiçek yağımızı, bir çay kaşığı tuzumuzu, ve 3 çay bardağı suyumuzu ilave ediyoruz.

3. Bunları hamurumuz kulak memesi kıvamına gelinceye kadar güzelce yoğuruyoruz.

4. Hazır hale gelen hamurumuzun üzerini bir örtü ile kapatıp oda sıcaklığında mayalanması için 20 dakika dinlendiriyoruz.

5. Yirmi dakika sonra dinlenmiş hamurumuzu bir oklava yardımı ile kare olacak şekilde açıyoruz. Margarinimizi hamurun üzerine sürüyoruz. Hamuru bir bohça gibi katlayıp tekrar kare olacak şeklide oklava ile açıyoruz.

6. Kare şeklinde açtığımız hamuru bir bıçak ile dikdörgen, üçgen ve kare şeklinde kesiyoruz.

7. Tepsinin altını bir fırça ile yağlıyoruz ve değişik şekillerde ki hamurlarımızı tepsiye diziyoruz.

8. Hamurun üzerine varsa çörek otu yoksa da susam eklemeyi unutmayın. Tüm lezzeti ekleyeceğiniz çörek otu veya susamında.

9. Hamurların üzerine bir fırça ile yumurtamızı sürüyoruz ki nar gibi kızarsınlar. Önceden ısınmış halde bekleyen 180 derecelik fırınımızda 20 dakika boyunca pişiriyoruz.

10. Poğaçalarımız servise hazırdır. Sıcak sıcak yemenizi tavsiye ederim.

Peki olduda bu güzel poğaçayı evde hazırlama imkanınız olmadı ve bu lezzeti dışarıda güzel ve açık bir mekanda yanında çay ile birlikte yemek istediniz. Merak etmeyin bunun için de size süper bir mekan önerim var. Bursa’da Heykel’e 38 nolu sarı belediye otobüsleri ile çıktığınız da, Ulucami önünde ki durakta iniyorsunuz. Ardından Halnlar bölgesine girip Kozahan’a geliyorsunuz Kozahan’da meydanda bir şadırvan göreceksiniz. Bu şadırvanın sağında büyük bir kafeterya var. 

Bu kafeteryanın terasında bir arkadaşınız ile birlikte fotoğrafta da gördüğünüz gibi çiçek saksıları ile süslü, bol yeşillikli, sıcak, ve samimi bu mekanda  açık havayı doya doya içinize çekerek bir yandan poğaçanızı ve çayınızı yudumlayıp bir yandan da bu tarihi mekanın zevkini sürebilirsiniz. Şimdiden afiyet olsun. 

---

Fotoğraf galerisi