Hayranlık Uyandıran Gürcü Geleneksel Dansı

Merhaba Arkadaşlar,

Bugün sizlerle üniversitemin ilk gününde edindiğim olağanüstü Gürcü geleneksel dansıyla ilgili inanılmaz deneyimimi paylaşmak istiyorum. 2010 yılındaydı, benim ilk Tiflis'e üniversite eğitimime başlamak için vardığım zaman. Buraya, Tiflis'e vardıktan sonra, dinlenmek, rahatlamak için iki üç günümüz vardı, bunları üniversitedeki tanışma partileri izledi. Bu benim o hayret verici dans şeklini gördüğüm ilk andı. Hakkında daha çok şey öğrenmek istediğim bu dans türüne ilgim giderek arttı. Bunlarla birlikte, şimdi Gürcistan'ın geleneksel dansıyla ilgili edindiğim tüm bilgileri sizlerle paylaşacağım.

Bu geleneksel dansın Gürcü dilinde adı 'Kartuli tsekva' dır. Çeviride bu 'Kartuli' Gürcü, 'shekva' da dans olarak, yani Gürcü dansı olarak çevriliyor. Söylenildiğine göre bu dans geleneksel olarak kutlamaları ve Gürcistan'ın çeşitli kültürlerini ifade etmede kullanılır. Gürcü dansının çeşitli formları var, bunlar bölgeden bölgeye farklılık gösterir ve her birinin kendine ait kostümü vardır. Khevsuruli, Mtiuluri gibi dağlık bölgelerdeki dans, Achaluri ve Davluri gibi daha aşağı bölgelerdeki danslardan farklıdır. Bu geleneksel dans türleri Gürcü erkeklerin yiğitlik ve cesaretlerini, Gürcü kadınların zarafet ve güzelliklerini ifade eder. En şaşırtan şey ise kadın dansçıların havada kayar gibi dans edişlerine hayranım. Bu dansçılarda hayran olduğum en şaşırtıcı şey, kadın dansçıların havada süzülmesidir. Giydikleri uzun elbise ile beyaz kuğular gibi görünüyorlar. Erkek dansçılar da performans sergiledikleri zaman bazı hayranlık uyandırıcı hünerleri oluyor. Onlar aynı zamanda ayak parmaklarında yürüyebiliyorlar. Bu şekildeki dansçıların birleşimi bu dansı seyircilerin gözleri için bir ziyafete dönüştürüyor.

Bu muhteşem dans formu, Gürcistan Ulusal Bale'sini yaratan Iliko Sukhishivili ve Nino Ramishvili'nin çabaları sayesinde dünyanın bazı yerlerinde tanınmaya başlandı. Daha önce söylediğim gibi farklı dans formları var, ancak ben bunlar hakkında çok fazla şey bilmiyorum. Ben sizlere bu dans hakkında genel bazı bilgiler vereceğim.

• Khevsuruli Gürcistan'da önemli bir dağlık bölge dansı. Bu dans türü, aşkı, cesareti, kadına saygıyı, dayanıklılığı, rekabeti ve beceriyi sembolize ediyor. Dansın teması, aşık bir çiftin başka bir adam tarafından rahatsız edilmesi. İki adam ve onların destekçileri arasında aniden bir çekişme başlar. Dansın içindeki dövüş kılıç ve kalkanla yapılır. Sert çatışmalara kadınlar elbiselerinde küçük bir parçayı yere düşürdükleri zaman ara verilir. Sonra kadınlar sahneyi temizlerler ve bundan sonra savaş tekrar devam eder. En sonda kadınlar kıyafetlerinden bir parçayı tekrar yere attıkları zaman dans sona erer. Dansın bir sonucu yoktur ve kimse anlaşmazlığın devam edip etmediğini ya da sonuna mı gelmiş olduklarını bilemez. Bu dansta karşıdaki dansçıyı incitmeden performans sergileye bilmek için iyi bir eğitim almak gerekir.



• Bir başka dans türü Davluri ise çiftler halinde gerçekleştirilen zarif bir dans. Yukarda bahsi geçen danstan daha sade. Bu dans aristokratik şehri sembolize eden bir dans çeşidi.
• Simd de Ossetian bölgesinden gelen başka bir çeşit Gürcistan geleneksel dansıdır. Dans çiftlerle oynanır ve dansçılar uzun kollu beyaz ve siyah kostümler giyerler.



• Khorumi Gürcistan'ın Moğollar, Osmanlı vb. tarafından sıklıkla istila edildiği dönem boyunca ortaya çıkmış bir savaş dansıdır. Show boyunca, otuz ya da kırk dansçı birlikte performans gösterebilir.



• Suliko kadınların dans boyunca ellerinde Kokebi denilen testileri taşıdıkları Gürcistan'ın bir başka dans türüdür. Testiler dereden su toplamak amacı ve onları biriktirmek amacıyla toplanır. Özellikle Gürcü kadınların zarafetini yansıtan yavaş bir dans.



• Khanjluri ise bir başka Gürcistan dans türüdür, "çobanlar dansı" olarak da bilinir. Dansçılar kırmızı kostüm giyer ve başlarında beyaz tüylü kalpakları vardır. Dansçılar dans sırasında dövüş için hançer kullanırlar, bunlar cesarati ve insanların hançer kullanmadaki hünerlerini sembolize eder. Dansçılar dans boyunca atlayıp zıplar ve atletik becerilerini sergiler.
• Kartuli zarif ve romantik bir danstır. Bu dans Gürcistan'daki en popüler dans türüdür. Bu dansta adam kadına dokunmamalı, kostümler bile değmemeli. Adam kollarını açık tutar ve kadını çağırmak için uzatırken, kadın da bu arada gözlerini aşağıda tutarak uzun beyaz elbisesiyle bir kuğu gibi süzülür. Dansta beş farklı bölüm vardır. Birinci olarak erkekler kadınları dansa davet ederler, sonrasında kadın erkeğe katılır ve birlikte dans ederler, üçte erkek tek başına dans eder, dörtte kadın tek başına dans eder, ve sonunda, gruptaki herkes birlikte dans eder. Dans boyunca adam ve kadın birbirlerine dokanmadan dans ettikleri için bu dans çok zor bir pratik gerektirir. Bu dans türü geleneksel Gürcü dans türleri arasında en zor dans türlerinden biridir.



• Acharuli bu dans türü Karadeniz yakınlarında olan ve Batum ve Poti gibi önemli şehirleri içeren Adjara bölgesinden gelmektedir. Acharuli dansında Kartuli dansındaki gibi katı kurallar yoktur.



• Svanuri Svaneti bölgesinden gelen bir dans türüdür. Aynı zamanda dağ dansının bir formudur.
• Mtiuluri anlamı dans festivali demek olan bu dans türü Khevsuruli'yi anımsatır. Bu dans kırmızı kostümler içindeki dansçılar tarafından sergilenen şaşırtıcı hüner gösterilerini barındırır. Başta iki erkek dansçı yan yanadır ve birbirleriyle yarışan çeşitli hünerler sergiler, akabinde kadınlar dans ediyor ve sonunda hep birlikte dans ederek gösteriyi bitiriyorlar.
• Samania üç Gürcü kadın dansçı tarafından sergilenen bir danstır. Kadınlar ilk Gürcü kadın kraliçe olan kraliçe Tamar'ı temsil ederler. Kadınların zarif dans edişleri güzelliği, şeferi ve geçmişteki krallığın gücünü sembolize eder. Üç kadın aslında kraliçe Tamar'ın üç farklı kimliğini temsil eder. Bunlar:
1. Genç Prenses,
2. Bilge Anne,
3. Güçlü Kraliçe

Sonuç olarak söyleyeceğim, Gürcistan'daki geleneksel dansın, ülkenin çeşitli kültür, gelenek ve becerilerini temsil eden kendine özgü tarzı vardır. Bu onun niteliklerinden biridir ve eğer Gürcistan'ı ziyaret edecekseniz görmeniz gerekir. Bir dahaki makalemi yazana kadar sağlıcakla kalın :) ve eğer herhangi bir öneriniz varsa yorum kutusuna yazmayı unutmayın..! :)