Muzeum Bardo i najpiękniejsza kolekcja mozaik
Muzeum Bardo to zdecydowanie najpiękniejsze muzeum w całej Tunezji, które urzekło nie jednego turystę (w tym oczywiście mnie). Tak bardzo uwielbiam to muzeum, że byłam w nim aż dwa razy podczas mojego podróżowania po Tunezji. Znajdziecie tam wspaniałe kolekcje z różnymi mozaikami, znaleziskami i innymi dziełami sztuki. Zgromadzono w nim wiele interesujących przedmiotów znalezionych podczas różnych wykopalisk w całej Tunezji. Muzeum Bardo zawdzięcza swoją sławę głównie dzięki olbrzymiej kolekcji mozaik, które powstały na zlecenie bogatych i zamożnych Rzymian w Starożytności. Aktualnie mozaiki są doskonałym źródłem wiedzy o tamtych czasach, przedstawiają styl życia i wierzenia obywateli rzymskiej Afryki. Oprócz mozaik w muzeum znajdziecie kilkanaście marmurowych rzeźb, ale zostały one niestety częściowo zniszczone przez Wandalów. W Muzeum Bardzo spodobało mi się wiele mozaik, a na poniższych zdjęciach zobaczycie eksponaty, które spodobały mi się najbardziej. Jeśli również jesteście fanami mozaik tak jak ja, pamiętajcie, że w Tunisie możecie kupić miniaturki mozaik, które idealnie sprawdzą się jak ozdoba w Waszym domu lub w ogrodzie. Na targu lub w sklepach z pamiątkami te obrazki są dostępne w różnych rozmiarach oraz kształtach. Ta, którą ja kupiłam, była okrągła i przedstawiała konika. Aktualnie bardzo ładnie dekoruje ścianę w domu mojego taty.
Zachwycający budenek
Oprócz niesamowitej i bogatej kolekcji starożytnych mozaik, Muzeum Bardo warto odwiedzić choćby ze względu na sam budynek i jego estetykę. Mieści się on w dzielnicy Le Bardo na przedmieściach Tunisu, który dawniej był nazywany pałacem Bardo i był oficjalną siedzibą bejów husajnickich. Obecny budynek, w którym znajduje się muzeum, pochodzi z XVII wieku i był pałacem Husajnidów aż do końca XIX wieku, kiedy założono tu muzeum. Konstrukcja naprawdę zachwyca, ma wiele ciekawych zakątków i kilka ładnych tarasów. Wnętrze muzeum zostało w pewnej części odremontowane, ale niektóre pomieszczenia nie zmieniły się zbytnio. Zapewniam Was, że podczas mojej wizyty w muzeum, idealnie wczułam się w arabski klimat z kolorowymi mozaikami. Część wnętrza muzeum została zniszczona podczas zamachów terrorystycznych w marcu 2015 roku. Widoczne są ślady po kulach kałasznikowa oraz poobijane schody i ściany. Nie naprawiono nawet obstrzelanej windy (zdjęcia zobaczycie poniżej). Wydaje mi się, że celowo zostawiono te ślady zbroni, aby przypominały o wydarzeniach, które miały miejsce w murach budynku.
Jak zwiedzać Muzem Bardo?
Muzeum Bardo ma dwa piętra i jest dość obszerne. Najlepiej przyjechać tu z samego rana lub późnym popołudniem, aby uniknąć wycieczek grupowych (chociaż po zamachach jest ich zdecydowanie mniej). Kolekcja Bardo jest bardzo duża i warto spędzić tu przynajmniej pół dnia. Tablice informacyjne w muzeum są opisane wyłącznie w języku arabskim i francuskim. Jeśli chcielibyście dostać przewodnik po angielsku to możecie go kupić w niektórych księgarniach lub większych sklepach z pamiątkami. Na parterze znajdziecie m.in. kolekcję dotyczącą Prehistorii, okresu punickiego, wczesnego chrześcijaństwa, cesarzy rzymskich oraz Muzeum Islamskie. Następnie kierujcie się na pierwsze piętro, gdzie już na korytarzu możecie podziwiać zawieszone chrześcijańskie mozaiki. Gdzieniegdzie widać dziury w ścianach zrobione przez kule podczas zamachów terrorystycznych w 2015 roku (ale o tym opowiem później). Na pierwszym piętrze królują głównie mozaiki. Możecie tam pooglądać dalszą część Muzeum Islamskiego, kolekcję dotyczącą Kartaginy, wielką mozaikę podłogową przeniesioną z willi z Sousse, kolekcję mozaik z Duggi i El-Djemu, salę z mozaikami przedstawiającymi Wergiliusza (moja ulubiona!), kolekcję ze szczątkami łodzi rozbitej u wybrzeży Mahdii, kolekcję z różnymi mozaikami oraz kolekcję z ogrodową salą. Ekspozycja na drugim piętrze jest o wiele mniej skromna niż te z parteru i z pierwszego piętra. Zobaczycie tam galerię z podłogowymi mozaikami oraz statuetkami z brązu oraz wiele różnych mozaik przedstawiających zwierzęta, ludzi i rzymskie boginie.
Moje osobiste wrażenia
Całe Muzeum Bardzo było bardzo ciekawe, ale jest kilka ekspozycji, które podobały mi się najbardziej. Wchodząc do niego od razu przypomniały mi się przykre wydarzenia z 2015 roku (przy wejściu od razu stoi tablica upamiętniająca ofiary ataku). Po muzeum oprowadzał nas tamtejszy przewodnik-pracownik, który bardzo ciekawie pokazał nam cały obiekt i zabrał w zakątki, których nie mogą zobaczyć wszyscy odwiedzający. Zwiedzając sale na parterze, najbardziej spodobała mi się sala z okresu punickiego. Zobaczyłam w niej kilka masek pogrzebowych z Kartaginy, które przypominały powykręcane twarze w groteskowy sposób oraz ciekawe maski stworzone ze skorup strusich jaj. Na pierwszym piętrze najbardziej urzekająca była sala dotycząca Kartaginy, wypełniona majestatycznymi arkadami, gdzie dawniej organizowano przyjęcia. Rzeźby w tej sali są dość realistyczne, bo przedstawiają życie zwykłych ludzi w tym rolników. Inną rzeczą wartą uwagi, którą polecam Wam koniecznie zobaczyć, jest mozaika Wergiliusza, pochodząca z III wieku (jest uważana za najstarszy portret poety). Mozaika przedstawia siedzącego poetę z „Eneidą” w ręce, a tuż obok niego siedzą dwie muzy, Klio (historia) i Melpomena (tragedia). To dzieło naprawdę zapiera dech w piersi. Na końcu naszego oprowadzania, pracownik muzeum pokazał nam wszystkie miejsca i ślady zamachów terrorystycznych z 2015 roku. Widziałam pełno śladów po kulach, ukruszonych schodów, dziur w windzie oraz rozbitych szyb. Wszystkie te dowody i miejsca zbrodni były z jednej strony bardzo szokujące, a z drugiej ciekawe. Ta część oprowadzania po muzeum podobała mi się najbardziej. Na sam koniec dałyśmy przewodnikowi 20 dinarów w podziękowaniu za miłą wizytę.
Zamachy 18 marca 2015 roku
Ta data jest szczególnie ważna w historii międzynarodowego terroryzmu, ponieważ wiążą się z nią bardzo tragiczne i smutne wydarzenia. Otóż 18 marca 2015 roku do tunezyjskiego muzeum wkroczyło dwoje terrorystów Państwa Islamskiego uzbrojonych w kałasznikowy. Początkowo celem ataku był tunezyjski Parlament przylegający do budynku muzeum, ale napastnicy byli zmuszeni do wtargnięcia na terytorium Muzeum Bardzo, gdzie wzięli zakładników. Zginęło wtedy 24 ludzi (w tym polskie małżeństwo), a 50 osób zostało rannych. Podczas szturmu policji na muzeum, zginął także jeden funkcjonariusz policji i jego pies. Obaj terroryści zostali zabici, a do ataku przyznało się tzw. Państwo Islamskie. Udowodniono, że ataki terrorystyczne z marca w Muzeum Bardo były powiązane z jeszcze bardziej krwawymi atakami w czerwcu 2015 roku w Sousse.
Funkcjonowanie Muzeum Bardzo po atakach bardzo się zmieniło. Poprawiono system bezpieczeństwa poprzez lepszą i szczegółową kontrolę wszystkich odwiedzających (od tamtej pory każdy musi przejść przez bramki i prześwietlić zawartość swojej torby). Przed budynkiem stoi patrol policji. Na cześć wszystkich poległych ofiar i psa przed wejściem do muzeum stoi piękna mozaika przedstawiająca ich portrety. Bardzo wzruszyłam się, oglądając ten pomnik. Oprócz tego, w holu muzeum możemy przeczytać imiona, nazwiska i narodowości wszystkich ofiar (podczas zamachów w Bardo zginęła dwójka Polaków).
Informacje praktyczne
Do muzeum najlepiej dojechać taksówką lub tramwajem do stacji Le Bardo (pierwsza opcja jest szybsza i wygodniejsza). Dojechać można także autobusem linii 3, który dojeżdża do skrzyżowania ulicy z Muzeum Bardo i tam kończy swoją trasę. Jeśli wybieracie się do Tunisu z wycieczką zorganizowaną z biura podróży, pod muzeum będziecie mogli podjechać prywatnym autokarem i tak samo wrócić.
