Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma

Kościół Pamięci Cesarza Wilhelma (Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche) jest jednym z najważniejszych pomników w Berlinie. Położony w Berlinie Zachodnim, w dzielnicy zwanej Charlottenburg, kościół został zbudowany w 1895 roku na polecenie cesarza Wilhelma, ale został zniszczony w 1943 roku podczas II wojny światowej. Po wojnie, obywatele Berlina Zachodniego nie chcieli w tym miejscu budowy kolejnego kościoła: chcieli Kościoła Pamięci pozostawionego jako symbol cierpienia, jakiego doświadczyli podczas wojny. I w końcu osiągnęli swoje: kościół pozostał zniszczony i dzisiaj jest symbolem pokoju i pojednania, nie tylko dla Niemców, ale też dla wielu ludzi na całym świecie.

To miejsce było jednym z ostatnich miejsc, które mieliśmy do zwiedzenia w Berlinie, wiedziałam, jednak, że nieważne jak bardzo jestem zmęczona, muszę je zobaczyć.

To chyba jedno z bardziej znaczących z znanych miejsc, które były kiedyś po zachodniej części Niemiec, czyli po stronie NRD. Kościół nazywa się Kościołem Pamięci Cesarza Wilhelma lub czasami można spotkać się tylko z nazwą Kościół Pamięci. Jeśli chodzi o adres to znajduje się na placu Breitscheidplatz, niedaleko ulicy Kurfürstendamm.

Lokalizacja i dojazd

Do Kościoła Pamięci jest bardzo łatwo dojechać, możesz to zrobić metrem linii U i wysiąść na przystanku Kurfürstendamm. Są też linie metra, które dojeżdżają w okolice mianowicie: M19, M29, M46, możesz również podjechać jedną z linii autobusowych 100, 109, 110, 145, 200, 204, 245.

Nie będziesz miał większego problemu ze znalezieniem tego miejsca.

Historia Kościoła

Kościół został zbudowany przez Wilhelma II, który chciał w ten sposób upamiętnić życie Wilhelma I, coś jakby na chwałę jego osoby. Ogólnie za Wilhelma II powstało kilka interesujących budowli sakralnych, chociażby w końcu znalazła się pasująca swoją reprezentatywnością Katedra Berlińska. Pomysłodawcą zabudowy sakralnej był Franz Schwechten.

Architektura Kościoła Pamięci

Neoromantyczny Kościół Pamięci, bo właśnie w takim stylu wybudował go niemiecki artysta, to nie jest oryginalny pomysł, który zrodził się w głowie artysty. Czerpał przede wszystkim z budowli, które znajdowały się na terenach Nadrenii. Fakt, że kościół nie jest jakby położony w centralnej osi w stosunku do placu, jak to zwykle być powinno, jest związany z odniesieniami Schwechtena do miejscowości Bonn i znajdującej się tam Katedry.

Artysta również środek, a dokładnie mówiąc prezbiterium wzorował na innym dziele, rzekłabym że był raczej naśladowcą niż artystą, ale jednak stworzył imponujące dzieło. To co zdecydowanie wyróżniało ten kościółek to wieżyczki jakie go okalały, z czego w tamtym czasie jedna z nich była największą w mieście i miała ponad 110 metrów.

Środek świątyni również był imponujący, sklepienia, freski i malowidła przyciągały i przyciągają wciąż uwagę turystów.

Co do zdjęcia, ja na początku naprawdę byłam zniesmaczona tym, że postawiono obok jakieś bryły, zanim dowiedziałam się co to jest, jakoś nie zauważyłam krzyża na górze.

Zniszczenie po II WŚ i odbudowa Kościoła Pamięci Cesarza Wilhelma

Nie zdziwi Cię pewnie jak powiem, że Kościół uległ ogromnym zniszczeniom poprzez militarne i zbrojne działania w okresie II Wojny Światowej. Kościół został tak bardzo zniszczony, że właściwie zostały tylko ruiny. Ktoś jednak wpadł na pomysł, żeby tego miejsca nie odbudowywać, chociaż oczywiście to miejsce jest poddawane zabiegom mającym na celu zabezpieczenie przed niszczeniem. Ideą jaka przyświecała był fakt, żeby ten kościół stał się czymś w rodzaju protestu przeciwko wojnom i zniszczeniom jakie zawsze wojnom towarzyszą.

Teraz trochę pod szerszym kontem, jak pewnie się domyślasz takie zniszczenia nie były spowodowane, bronią małego kalibru, w roku 1943 plac został zbombardowany na czym bardzo ucierpiał Kościół Pamięci, To jednak nie był koniec, dopiero dwa lata później w roku 1945 Kościół został zniszczony doszczętnie. Mimo początkowej chęci odbudowania władze doszły do wniosku, że nie ma to sensu, że właśnie ta budowla będzie wyrazem zniszczeń jakie mają miejsce podczas trwania wojen.

Z drugiej strony to miało mieć drugie znaczenie, które mówi, że miasto odrodzi się ze zniszczeń jak feniks z popiołów - to już moja interpretacja), inna możliwość interpretacji tego pomnika ruin kościoła odnosi się do pokoju i pojednania, tego wewnętrznego kraju oraz narodów.

Nigdy nie spodziewałam się, że brak rozety będzie wyglądał tak tragicznie, jakby Kościół stracił serce.

Nowy Kościół Pamięci i Pomnik przeciwko wojnie

Obecnie to co oglądasz jest właściwie tylko częścią kościoła mianowicie jej wieżą, z przejmującą dziurą w miejscu gdzie powinna być ornament zwany rozetą Można do tego kościoła, albo do ruin tego kościoła wejść. Można w nim obejrzeć freski i pozostałości, coś jakby muzeum tego miejsca.

To co może wydawać Ci się szpecącą metalowo-szklaną konstrukcją przed kościołem, która nijak nie pasuje do tego miejsca, to powstały nowy Kościół.

Postanowiono, że kościół w tym miejscu musi być, ale pomnik też zachowano, w związku z czym stworzono coś w rodzaju rzutu budynku, mamy wieżę, ale zaraz za znajduje się kompleks kilku budynków. Dokładnie rzecz mówiąc została dobudowana ośmiokątna nawa, dzwonnica, kaplica oraz kruchta, czyli wszystkie te elementy, które powinny znajdować się w kościele, tylko że tutaj nie stanowią one całości.

Jeśli będziesz w tych okolicach wieczorem, to zwróć uwagę, że zegar na wieży działa i jest podświetlony, co było ciekawym zabiegiem według mnie.

Nowy Kościół

Jeśli zaś chodzi o nowy Kościół to w jego wnętrzu panuje duża nowoczesność, na ścianie jest przeogromna ilość małych, niebieskich płytek, tych które używane są do tworzenia witraży. Co zasługuje na uznanie oraz jest łączące z tym co napisałam, że Kościół i Pomnik stanowią coś w rodzaju metaforycznego odniesienia do pojednania jest fakt, że w środku znajduje się Sala Pamięci.

W Sali tej znajduje się krzyż z gwoździami, ikona przedstawiająca krzyż prawosławny, poza tym mamy tutaj też pomnik protestanckich męczenników i jeszcze do tego figura o tematyce zmartwychwstania Jezusa. Mówię o tym dlatego, że zgromadzone w tym jednym miejscu elementy kilku religii mają symbolizować zniszczenie, ofiary w ludziach, którzy zginęli w okresie panowania nazistów. Ma to być symbolem tego, że religia nie powinna dzielić a łączyć, że śmierć ponieśli ludzie a nie wyznawcy danej religii.

Godziny otwarcia

Jeśli chcesz zwiedzić Kościół to jest on otwarty od godziny 09:00 rano do 19:00 każdego dnia. Jeśli chodzi o Pomnik Pamięci, jeśli tak mogę to ująć to można go zwiedzać od poniedziałku do soboty, w godzinach 10:00 do 18:00 oraz w niedziele między godziną 12:00 a 17:30.

Polecam zajrzeć na stronę http://www.gedaechtniskirche-berlin.de/page/2/startseite

Tak wyglądają zachowane i odrestaurowane freski, które mieściły się nawie pierwotnego kościoła, a teraz można je zobaczyć w ruinach Kościoła Pamięci Cesarza Wilhelma.

Podsumowanie

Zdecydowanie według mnie warto się tutaj wybrać, w Berlinie jest wiele miejsc, które odnoszą się do istnienia muru berlińskiego i tego jak bardzo to były straszne czasy. Nie mniej jednak historia tego, co się działo w Berlinie ale i w innych państwach jest znacznie dłuższa i tragiczniejsza. Zwykle wszelkie ważne budowle się zmienia aby przywrócić im wcześniejszy blask.

Uważam, iż fakt, że tego miejsca nie odnowiono, jest naprawdę bardzo wymowny, mamy coraz mniej możliwości oglądania fizycznych zniszczeń jakie dokonały się w okresie wojny. Wiadomo możemy korzystać z przekazów ustnych i wciąć jeszcze żyją osoby z tamtych czasów, ale to historia, która bardzie dotyczy ludzi i tego co się z nimi dzieje.

O budynkach i miastach zwykle wiemy tyle, że były trochę, bardzo albo doszczętnie zniszczone, tutaj mamy naoczny przykład tego, jak oddziałuje wojna jaki pogrom za sobą niosą wojenne działania. Wspomniałam, o tym w innym wpisie dotyczącym Pustej Biblioteki, uważam, że takie miejsca są bardzo ważne i to one ukazują na jak ogromną skalę były niszczone zabytki, kultura, zwyczaje i wszystko co łączyło się z daną narodowością.

Mnie to miejsce zachwyciło, chociaż trochę przypomina miejsce z jakiegoś dreszczowca, ze względu na brak części hełmu więzy i wyrwane serce Kościoła.  W pierwszej chwili nie wiedziałam, że ta konstrukcja obok to Kościół. Nie ukrywam, że byłam wręcz zażenowana faktem, że obok takiego pomnika, w tak niewielkiej odległości stawie się coś takiego, co raczej stylem nawiązuje do sztuki współczesnej.

Idea była ciekawa, ale dla mnie w kontekście odbioru wizualnego, nie koniecznie to do siebie pasuje, swoją drogą przyszło mi skojarzenie zniszczonego kościoła z pociskiem, a stojący obok budynek kojarzył mi się z paczką zapałek, nie wiem czemu.

Zdecydowanie zachęcam do odwiedzin tego miejsca i wejścia do środka, do korpusu wieży, która jest teraz pomnikiem i znajdującego się Kościoła obok.