Het Trojaanse paard Fallas

Wacht maar, zegt mijn stagebegeleider, "De knallen die je nu hoort zijn niets vergeleken bij wat je nog te wachten staat tijdens Fallas." Die gedachte beangstigt mij op dat moment nogal. Ik ben iemand die met oud en nieuw pas de deur uit gaat als het ver na twaalf is geweest. Niet omdat ik een fles champagne met de buren soldaat heb gemaakt, maar omdat ik zeker wil weten dat de kust – en daarmee bedoel ik de afwezigheid van vuurwerk- veilig is…

Nu heb ik uitgerekend Spanje gekozen om stage te lopen. Een land met een enorme voorliefde voor vuurwerk. Niet alleen het prachtige siervuurwerk dat voor honderdduizenden euro’s de lucht in wordt geknald elk jaar, nee de harde knallen, daar is de spanjaard van fan! Voor wie Fallas niet kent: dit is een van de grootste festivals in Spanje. Een week lang is er feest. Vrouwen en mannen (Fallera’s en Fallero’s) lopen in traditioneel Valenciaanse kleding door de straten. Zo nu en kan met een kinderwagen. Vaak het mandje daaronder tot de nok gevuld met knalerwtjes en trektouwtjes. Zo niet, zwaarder geschut. De straten vullen zich in de dagen voor Las Fallas met levensgrote standbeelden, gemaakt van piepschuim en polyester. Elk kunstwerk vertelt zijn eigen verhaal. Vaak met een knipoog naar de Spaanse of wereldpolitiek. Aan het eind van het festijn nemen ze hiervan weer afscheid, en dat doen ze goed.

“Om te voorkomen dat het geluidsoverlast je vijand wordt, zit er maar een ding op: mee feesten!”

Enfin, de straten vullen zich. Elk jaar trekt Las Fallas zo’n vijf miljoen nieuwsgierige en feestgrage mensen die ook nog graag vuurwerk afsteken en t liefst overdag. Dit zorgt voor een hoop levendigheid op straat. Een beetje zoals koningsdag in Nederland, maar dan een paar dagen extra. Er wordt tot diep in de nacht gefeest en gedronken. De volgende dag worden de gevolgen daarvan, door de werkende spanjaard, maar voor lief genomen. Ik ben nieuwsgierig naar het feestelijke tafereel. Mijn Spaanse huisgenoten hadden mij het advies gegeven het er maar van te nemen. “Om te voorkomen dat het geluidsoverlast je vijand wordt, zit er maar een ding op: mee feesten!” Ik besluit dat dat op een doordeweekse dag misschien niet zo handig is…

Van dat besluit heb ik spijt. Om vier uur nachts word ik mijn bed uitgetoeterd. Er staat een fanfare onder mijn raam. Niet te zuinig blazen ze de longen uit hun lijf op een groot arsenaal blaasinstrumenten. Ik open mijn raam. Wat gebeurt hier?! Schiet het door mijn hoofd. Onder mij is de straat gevuld met falleras en falleros die dansend en drinken de straat bezetten. Ik kijk op mijn telefoon hoe laat het is en kruip nogal verdwaasd - maar toch geamuseerd door het vooral- mijn bed weer in. Wat ik nu toch weer meemaak!

 "Pas als de zon opkomt, druipen we langzaam af."

Het is vrijdag. Tijd om van de vijand mijn beste vriend te maken. Na de halfslachtige slaappogingen van de afgelopen nachten heb ik toch wat energie kunnen bewaren om zelf een feestje te bouwen. Samen met collega’s besluit ik mijn angst voor de knallen te trotseren, gooien we er een biertje in (of meer) en delen we samen met de locals onze groeiende liefde voor dit bizarre feest. Pas Als de zon opkomt, druipen we langzaam af. Tijd om te gaan slapen. Samen met de rest van Valencia.

Ik woon vlakbij Plaza Pilar. Een van de meest beroemde pleinen in Las Fallas. Elk jaar wordt hier een van de betere kunstwerken neergezet. De façade van minimaal twee keer negen meter breed en twaalf meter hoog wordt dan ook drukbezocht. Maar terwijl ik naar huis loop merk ik dat mijn straat voor het eerst deze week leeg is. Overdag was het plein zo drukbezocht, dat ik mijn huis niet meer in kon (dit is niet overdreven)! Dansend, nog ligt onder invloed van alcohol, hou ik voor mezelf even een feestje en loop ik naar binnen. Mijn huisgenoten hadden gelijk. Met Las Fallas moet je meedoen! Het is geen feest. Het is een levensstijl! Ik geef ze geen ongelijk maar bedenk ook voor mezelf dat het leukste aan dit feest de honderden churrokraampjes zijn, die tot diep in de nacht hongerige magen stillen.

Maar aan al het leuke komt helaas een eind. Dat einde noemt men tijdens dit feest“Nit del Foq”Dat Valenciaans is voorde nacht van het vuur.Niets hiervan is overdreven. Aan het eind van Las Fallas worden volgens de traditie alle kunstwerken in de fik gezet. Valencia verandert in een stad die er van boven uit moet zien alsof er een Trojaans Paard zich binnengedrongen heeft. Op elk plein staat er een immense, maar ook kleinere kunstwerken te branden. Begeleid door de brandweer. Met hun wagen staan ze klaar om te huizen om de pleinen te verkoelen, terwijl het de hitte van de vuren binnen 15 minuten een kunstwerk waar een jaar aan is gewerkt, doet smelten terwijl trotse Fallera’s met betraande ogen toekijken.

Met vijftien man, vrienden, buren en een paar kinderen zitten we bovenop ons dak. Na een halfuur wachten wordt het levensgrote werk waar we de afgelopen dagen zo gehecht aan zijn geraakt, achter ons huis, in lichterlaaie gezet. Met onze neuzen op nog geen twee meter afstand van een gigantische vuurzee voelen we onze armharen verschroeien en staan we versteld te kijken naar de actie. Dat was het dan. Het einde van Fallas, het einde van op elke hoek churros ruiken en het einde van een onwijs bizar maar geweldig feest...

Oververmoeid keren we terug naar huis. Ik bedenk bij mezelf dat ik snel tickets moet boeken voor volgend jaar. Ook ik heb nu de Las Fallas-gekte omarmd.